Bugün sizlere Feniks Sanat Alsancak olarak, Trompet nasıl çalınır, tarihi nereye dayanır ya da en bilinen trompetçiler kimdir gibi sorularla sıkça karşılaştığımız için Trompet hakkında merak ettiğiniz soruların cevabını bulabileceğiniz bir yazı hazırlamak istedik.
Trompet denildiğinde çoğumuzun aklına ilk gelen rahmetli Kemal Sunal’ın “Şaban Oğlu Şaban” filmindeki hücum borusu ile olan sahnesi olur. Aslında bu sahne seyirciyi güldürmenin yanısıra trompet hakkında tarihsel bir bilgiyi de gözler önüne serer. Bu gerçek ise trompet‘in askeri bandoların vazgeçilmez unsurlarından biri olmasıdır.
1 – Trompet Hakkında Tarihe Kısa Bir Bakış
Kökleri Mö. 200′ lere dayanan trompet, ilk icat edildiği dönemlerde pistonsuz sadece tonal sesleri çıkaran nefesli bir çalgı iken, günümüzde 3 pistonlu ve geniş ses aralığı bulunan kompleks bir enstrüman olarak ortaya çıkmaktadır.
Trompet dersi kapsamında yeni modellerini kullandığımız trompet’in tanınmış olan iki biçiminden, düz ve pistonlu olanlarından, bugün en çok kullanılanı; Si sesinde ve pistonlu olanıdır. Çok eski devirlerdeki zafer törenlerinin en başta söz edilen çalgısı, düz Trompetlerdir. Bu Trompetlere piston düzeni ancak ondokuzuncu yüzyıl başlarında konuldu ve öncüleri olarak İtalyan Operalarının Orkestralarında yer aldı. Besteciler armonik sesler veren düz Trompeti kullandılar Sonra, Bach ve Haendel çağında yaygınlıkla kullanılan bir çalgı oldu. Klasik bestecilerin Orkestralarında iki Trompetle yetindiklerini, Wagner ile yeniden önem kazandığını söylerken, bu deyişe koşut olarak, çalgının gelişme zamanını da düşünmek gerekir, pirinçten yapılma, ağızlıklı ve pistonlu Trompetler günümüzde gelişme devrimini tamamlamış durumdadır. Çalgıya piston düzeni eklendikten sonra, çeşitli seslerde yapıldı. Bir zaman Fa ve Mi seslerinde yapılanlar kullanıldı Şimdi bunların yerine Do ve si seslerinde yapılanlar kullanılmaktadır.
2 – Trompet Nasıl Çalınır
Feniks Sanat İzmir Alsancak‘ta ücretsiz trompet deneme derslerinde fark ettiğimiz ilk şey trompet hakkında genel bir bilgi beklentisi ve trompet nasıl çalınır sorusuna bir cevap arama isteği olduğu, oldu. Bu nedenle yazının bu bölümünde size trompet çalmak kolay mıdır, nasıl çalınır hakkında kısa bir bilgi vermeyi düşündük.
Trompet, bir ağızlık ve kendi üzerine kıvrılmış silindir biçimindeki borudan oluşur. Ağız kısmı konik yani kaseye benzeyen bir biçimdedir. Ses rengi parlak ve çınlayan niteliktedir. Korno gibi trompet de çalma ilkeleri bakımından aynıdır. Trompetin öteki üflemeli çalgılardan önemli bir farkı, üfleme sırasında iki ya da üç kez ses düzenlemesi yapılabilmesidir. Bununla birlikte temel olarak iki tip trompet vardır. Birincisi temel notanın armonik seslerini çıkartan “basit trompet” ikincisi ise kromatik veya pistonlu trompet. Pistonlu Trompet, XIX.yüzyılın başında Bluhmel ve Stözel tarafından bulunmuş ve basit trompetin yerini almıştır.
Basit trompet, bu çalgının ilkel türüdür. Perdeyi değiştirmek için boruda tüpler yoktur. Borunu uzunluğuna denk düşen perdede sesler üretilebilir. Fakat bu tür trompet günümüzde kullanılmaz.
Trompet çalma tekniği ise kısaca şu şekildedir; sağ elin işaret, orta ve yüzük parmakları pistonlar üzerine konur, sol el çalgının altından destek görevi yapar, çalgının ağızlık bölümü dudaklara dayanır ve yere koşut bir tutuşla çalınır.
3 – Tarihteki En İyi Trompetçiler
Tabi ki her enstrumanı var eden ikon isimler vardır. Biz de Feniks Sanat Alsancak olarak yazımızın son bölümünü, trompet çalma konusunda tarihe adını yazmıştır birkaç müzisyeni anmaya ayırdık.
A – Louis Armstrong
Amerikan Caz müziğinin en ünlü trompetçisidir. Çok zor bir çocukluk dönemi geçirmiş olan sanatçı, babasından dolayı talihsiz bir şekilde hapse girmiş ve oradaki koroda önce şarkıcı, sonra perküsyoncu ve kornetçi olarak yer almıştır. Hayatının ilerleyen dönemlerinde karısının orkestrasında “Dünyanın En İyi Trompetçisi” adı altında çalmaya başlamıştır.
B – Miles Davis
Yirminci yüzyılın önde gelen müzik dehalarından birisi olarak kabul edilen Miles’ın annesi iyi bir Blues piyanisti olduğundan, çaldığı ilk enstrüman piyano olmuştur. Trompetle 13 yaşında tanışmış, ses perdelerinde hızlı değişimlerle sağlanan titretmeli müzik efekti olarak tarif edilen vibratosuz çalış stilini öğrenmiş ve böyle tanınmıştır. On yedi yaşında “Mavi Şeytanlar” isimli grupla profesyonel adımlar atmaya başlamıştır.
C – Dizzy Gillespie
Modern Caz’ın en önemli isimlerinden biridir. Müzik eleştirmenlerinden her dönem tam not almış ve tarihin en önemli Caz sanatçısı ilan edilmiştir. Dönemin en meşhur ismini kadroya alıp kurduğu grubuyla yoluna devam etmiştir.
Eğer siz de trompet çalmak konusunda kendinizi geliştirmek istiyorsanız Feniks Sanat Alsakcak’ın profesyonel ekibinden destek alabilir, ücretsiz trompet deneme dersinde bizimle tanışabilirsiniz.